KURBAN BAYRAMINDA BESLENME
Kurban Bayramında ve sonrasındaki günlerde et tüketimi artmaktadır. Özellikle bu yıl Kurban Bayramının 40 derece ve üzeri sıcak havalara denk gelmesi ile birlikte obezite, yüksek tansiyon, kalp-damar, mide ve şeker hastalığı olan kişilerin beslenmelerine dikkat etmeleri gerekmektedir.
Et, besin değerinin yüksek olmasının yanı sıra sindirimi zor bir besindir. Şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılara neden olabilmektedir. Özellikleri gormortis olarak adlandırılan ölüm sertliğinin geçmesi için kesim sonrası, etin 24 saat 0-5 derecede bekletilmesi; mide rahatsızlıklarının yaşanmaması ve lezzet artışı açısından önem arz etmektedir. Ayrıca sindirim sisteminin düzenli çalışması ve kabızlıktan korunmak için; su tüketimi ve lif içeriği yüksek olan sebze, meyve tüketimi bayram sürecince de ihmal edilmemelidir.
Bayramda tüketilen et miktarının yanı sıra ete uygulanacak pişirme yöntemi de önem taşımaktadır. Etlerin pişirilmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan kaçınılmalıdır. Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli "kanserojen maddelerin" oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemelidir. Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemelidir. Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak ve "kömürleşme" sağlamayacak şekilde ayarlanmalıdır. Etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemeli, bazı hastalıkların çiğ veya az pişmiş etlerin yenmesiyle bulaştığı akıldan çıkarılmamalıdır. Hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kuralları ihmal edilmemelidir.
Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kâğıda sarılarak muhafaza edilmelidir. Buzdolabının buzluk kısmında -2 derecede birkaç hafta, -18 derecede derin dondurucuda ise daha uzun süre saklanabilir. Dondurulan etlerin "oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil", yine buzdolabının alt bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır. Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğrama işlemi yapılmamalıdır.
Bayramlarda da yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine uymalı, porsiyon kontrolüne dikkat edilmelidir.
Sağlıklı ve huzurlu bayramlar diliyorum.
Uzm. Dr. Serkan Kadir KESKİN
İl Sağlık Müdürü